Sevginin Yolu Fedakarlıktan Geçer

Atilla Ultav

Sevgi için söylenmiş pek çok güzel söz, ifade edilmiş pek çok güzel fikir ve duygu var. Bunlardan kendi anlayışımıza göre bir derleme yapmak istesek aylarca okumamız, günlerce yazmamız gerekirdi. Söyleyebileceğimiz sözler şüphesiz saatlere sığmazdı. Daha pratik bir yol izledim. Yıllar boyunca öğrenip özümsediğim anlayışlarımı nakletmek istiyorum.
Seçilen konuya koyduğumuz başlık bu realitenin sadece bir bölümüdür. Beşeriyetin nefsaniyet realitesinden, sevgi ve vicdan realitelerine geçerken uğradığı bir ara realiteyi daha doğrusu bir ara şuur halini ifade eder.
Beşeriyet olarak bizim içinde bulunduğumuz temel realite bir duygu realitesidir. Duygularımız, bize ulaşan çeşitli tesirlere verdiğimiz cevaplardan veya o tesirleri nakletmekte gösterdiğimiz başarının kalitesinden ve çeşitlerinden oluşur. İnsan dünyada yaşarken çok çeşitli tesirlerle karşılaşmaktadır. Bunlara cevap yetiştirmek veya dereceli olarak onları başka varlıklara geçirmek veya geçirmemek durumundadır. Bu işlevini kendi ruh halinin ve bulunduğu ortamın yasalarına uygun tarzda gerçekleştirir. Beşeri seviyedeki insana ulaşan tesirler ise yine kendisinin anlayışına göre pozitif ve negatif olarak isimlendirilen iki ana gruptan oluşur. Bunlar beşeri insanın bünyesinde yumaklaşır. Nefsaniyet realitesinde haz ve nefret duyguları olarak yansıma yapar.
Sevgi kavramıyla ifade edilmeye çalışılan ruh hali de bu beşeri ve nefsani safhada müspet tesir şebekesine dahil olan, yüksek kalitede yapıcı, birleştirici ve yükseltici özelliklere sahip bir ilahi enerjiyi taşıyan tesiri alan insanın, bu etkiyle tavırlanmasından, o tesirle dolmasından, o tesiri naklederek, kendi seçtiği varlıklara dağıtmasından kaynaklanır.
Ancak, nefsaniyet ağırlıklı yani ben merkezli bir hayat sürmekte olan insanın bu sevgi doğuran yüksek tesiri gür ve berrak olarak alabilmesi mümkün değildir. Bu amacı engelleyen husus onun kendi nefsaniyeti kanalıyla yansıyan menfi tesirlerin yüksek şiddet ve yoğunluktaki müdahalesi yani girişimidir. Neticede insan bu tesirlere mağlup olarak sadece nefsini okşayan ve nefsine hizmet eden tesir yayan eşya ve varlıklara tutku düzeyinde bir ilgi duyar. Bu niteliklere uymayan nesneleri ve varlıkları ya göremez veya görmek istemez. O insan, bu halinin farkında değildir. Yanılgı içinde bir şeyleri veya birilerini sevdiğini söyler. Hatta sevgi adına övgülü edebiyat yapar. O insan, kendini tanıma yolunda uyanmamış ve nefsini ıslah ve terbiye etmek yoluna henüz girememiş durumdadır.
İşte bu safhada bulunan insan, sevdiğini söylediği varlıkları ve eşyayı diğerlerinden ayrı tutar, onları kayırır, onlara elinde bulunan ve değerli diye bildiği şeylerden verebildiği kadar verir. Ona göre bu verişler sevgisinin göstergesi olan fedakarlıklardır. Aslında bu da aldanışa sebep olabilecek bir durumdur. Çünkü duygusal hatta çoğu zaman tensel hazza dayanan bu ilgi karşılığını alamadığı zaman tam tersine dönerek nefret duygularına, yerini terk eder.
O halde, böyle bir ruh haline gerçek sevgi demek mümkün değildir. Olsa olsa bu hal, gerçek bir sevgi tatbikatının çok ilkel bir ön alıştırmasından ibarettir.
Gerçek sevgi tatbikatı yapabilmenin ilk lüzumlu şartı; insanın kendi nefsaniyetini ve o nefsaniyeti besleyen tesirleri tanıması ve onları makul bir vicdan anlayışı içinde kontrol altına alabilmesidir.
İkincisi, varlıkları sadece var edilmiş olduklarından ötürü tanımak, onlara saygı ve ilgi duymak, onlarla müspet tesirler aracılığıyla ilişki kurmaktır.
Üçüncüsü; sevgiyi, alış - veriş uygulamasının üzerine çıkarmaktır. Haz aldığı veya maddi değerler kazandırdığı için veya öyle olacağını umduğu için değil, makul vicdan ölçülerine göre gerektiği kadar her türlü değeri, çevresindeki varlıklarla paylaşmayı, kendi aç gözlülüğünden gönüllü ve kani olarak vazgeçmeyi anlayıp benimsemek ve uygulamaktır.
Dördüncüsü; varlıkların, Ruhsal İdare Mekanizmasının belirleyip bildirdiği tekamül hedeflerine giden yollarda belirlenen amaçlara ve birbirlerine hizmet etmek için dayanışma ve iş birliği anlayışı içinde, hareket etmeleri gerektiğini net olarak kavrayabilmektir.
Beşincisi; ataletten, konfor avcılığından vazgeçerek, üretici ve dağıtıcı olmak. Bunu ihtiyaç sahiplerine hizmet amacıyla yapmaktır.
Halbuki çağımızda çoğu insanın sevgisi egoistçe bir sevgidir. Sadece almaya dayanan bir sevgidir. İnsan ancak aldıktan sonra vermeyi düşünüyor. Bu durumu biraz yumuşamış insanlar için ise seven insan bazı fedakarlıklar yapmalıdır. Böyleleri için, konu başlığında olduğu gibi sevmek fedakarlıktır. İleriye doğru ilk adımlar bu anlayıştan hareketle başlıyor.
Nefsani duygu ve dürtülerin tatmini amaçlı sevgi belirtileri de kararsızlık vasfı taşır. Böyle bir sevgiye güvenilemez. Her an nefrete dönüşebilir.
Beşeri yaşamda bazı tek taraflı sevgi belirtileri görülmektedir. Böyle bir insan tek yönlü vererek sevgi realitesini yaşamaktadır. Bu, beşeri sevginin yüksek bir basamağıdır. Ancak yine duygusal düzeydedir. Henüz gereken bilgilerle zenginleşmemiştir. Bu nedenle, böyle bir sevgiye, sürekli olarak fedakarlık yapıldığı duygusu eşlik etmektedir.